Đã bao giờ bạn gặp một người giống hệt mình dù không có anh em sinh đôi, hay nghe người khác kể vừa gặp một người rất giống bạn. Hiện tượng này có tên “Doppelganger” (kẻ song trùng).
Những truyền thuyết và các câu chuyện về “bãn ngã” khác đã tồn tại từ rất lâu trong văn hóa cổ của nhiều nước, những người dù không có quan hệ ruột thịt hay họ hàng gì lại giống nhau một cách lạ kỳ!
Liệu ai cũng có một người giống mình (có thể cùng thời đại hay thậm chí cách nhau hàng thiên niên kỷ)?
Trong văn hóa của Đức, kẻ song trùng thường là điềm xấu vì nó có thể báo hiệu cái chết và bệnh tật, do đó việc một người nhìn thấy một người khác giống mình là điều cấm kỵ.
Kẻ song trùng (Doppelganger) là gì?
Doppelganger là một từ có gốc xuất phát từ tiếng Đức nghĩa là kẻ song trùng, tức cùng tồn tại (có thể không cùng một thời điểm lịch sử) có ngoại hình giống nhau dù chẳng có liên quan họ hàng gì.
Doppelganger đôi lúc còn được gọi là “quỷ sinh đôi’, ám chỉ rằng chúng có thể sẽ cố gắng cung cấp lời khuyên cho người mà chúng ám ảnh, nhưng lời khuyên đó có thể gây lầm lạc và rất hiểm độc.
Chúng cũng có thể gieo vào đầu óc nạn nhân những ý tưởng nham hiểm hoặc đẩy họ vào trạng thái mất lý trí. Vì lý do này, mọi người đã được khuyên rằng, bằng mọi giá không nên cố gắng liên hệ với doppelgänger của chính họ.
Những truyền thuyết cổ về kẻ song trùng
1. Tranh cổ về đề tài song trùng
Một trong những miêu tả nổi tiếng nhất về doppelganger đến từ bản phác thảo năm 1851 và tranh màu nước năm 1864 với tựa đề ‘Họ Gặp Bản Thân Họ Như Thế Nào?’ của họa sĩ Dante Gabriel Rossetti.
Theo các mô tả về bức tranh, hai người tình thời trung cổ đang đi dạo trong khu rừng thì bất chợt nhìn thấy một người giống người nữ một cách siêu thường.
Người nam rút kiếm ra trong sự ngạc nhiên tột độ, trong khi người tình của anh đổ gục xuống bất tỉnh.
Hình tượng doppelgänger xuất hiện trong các tác phẩm thơ ca yêu thích của Rossetti như là bài thơ “Romaunt of Margaret” và “Poe’s Silence của Elizabeth Barrett Browning”.
2. Kẻ song trùng trong lịch sử văn hóa các nước
Chủ đề về kẻ song trùng đã có một lịch sử lâu dài, đặc biệt trong văn học, ở những câu chuyện Gothic, các nhân vật chính đã bị ma ám và bám đuổi bởi các bản sao xấu xa giống hệt họ.
Tuy nhiên, thần thoại về những kẻ song trùng có nguồn gốc cổ xưa hơn rất nhiều.
Một trong những tài liệu cổ nhất về Doppelganger là trong kinh Zurvanism, một nhánh của Zoroastrian. Tôn giáo này đã hiện thực hóa sự trừu tượng của “lửa” bằng một cặp song sinh, Ahura Mainyu và Ahura Mazda – tượng trưng cho thiện và ác.
Một trong những đề cập sớm nhất về kẻ song trùng có thể được tìm thấy trong môn phái Zurvanite của Hỏa Giáo.
Giáo phái này bỏ qua khái niệm tính hai mặt trừu tượng chung chung của Hỏa giáo thành khái niệm song sinh tồn tại trong cùng một “thời gian”.
Với cách lý giải này, cặp song sinh Ahura Mazda (Ormuzd) và Angra Mainyu (Ahriman) là hiện thân vĩnh cửu của thiện và ác.
Chuyện dân gian Bắc Âu những sinh mệnh ma quỷ đến trước chủ thể của chúng, thế chỗ họ trong các hoạt động khác nhau và tiến hành các hành động trước đó.
Linh hồn với các bước chân, giọng nói, mùi hương, hoặc hình dáng và cử chỉ giống với chủ thể sẽ đến một địa điểm hoặc thực hiện một hoạt động trước họ.
Dẫn tới việc các nhân chứng tin rằng họ đã nhìn hoặc nghe thấy người thật trước khi người đó thực sự đến.
Người dân ở Quần Đảo Orkney ở Scotland sợ một loài vật giống tiên, nhỏ bé gọi là “trow”. Theo truyền thuyết, trow sẽ sinh hạ ra những đứa trẻ hay ốm yếu.
Những phụ nữ có thai sẽ được canh gác cẩn mật khỏi lũ trow, bởi vì chúng sẽ thường ăn trộm những đứa trẻ loài người khỏe mạnh và thay thế bằng chính những đứa trẻ của chúng.
Những đứa trẻ này sẽ biến đổi thành những bản sao y hệt của những đứa trẻ bị ăn trộm đó.
Tương tự, rất nhiều các thần thoại của thổ dân châu Mỹ cũng nói đến vai trò của đôi song sinh. Truyền thuyết của người Hopi đề cập đến đôi song sinh với tên gọi là Đứa Con của Mặt Trời và Đứa Con của Nước.
Người Hopi cũng tin vào tính đối ngẫu giữa Dương Gian và Âm Phủ: Rằng bất kể điều gì xảy ra ở nơi Dương Gian này, thì điều ngược lại sẽ xảy ra dưới Âm Phủ.
Những trường hợp có thật về kẻ song trùng
Chắc chắn bạn sẽ ngạc nhiên vì những trường hợp giống nhau tới kỳ lạ sau:
1. Abraham Lincoln và bản sao của mình
Trong số các trường hợp đáng lưu ý nhất phải kể đến là trải nghiệm của Abraham Lincoln, được ghi chép bởi Noah Brooks trong cuốn sách của anh ‘Washington vào thời Lincoln’ (1895).
Theo ghi chép của anh, thì một thời gian ngắn sau khi Lincoln được bầu làm tổng thống vào năm 1860, ông trở về nhà vào một ngày và nhìn vào tấm gương gần bàn làm việc, và ông nhìn thấy hình ảnh phản chiếu của ông phân làm hai.
Lincoln nói: “…gần như đầy đủ; nhưng khuôn mặt của tôi có hai hình ảnh riêng biệt và giống hệt nhau”.
Kì quái hơn nữa là, sau khi gặp bản sao của mình, Lincoln và gia đình liên tục gặp chuyện xui xẻo. Đó là cuộc nội chiến nước Mỹ xảy ra ngay sau khi ông nhậm chức.
Hay đứa con thứ 3 của ông là William Wallace Lincoln qua đời năm 1862 khi mới hơn 11 tuổi và cuối cùng là chính bản thân Lincoln bị ám sát năm 1865 sau khi tái đắc cử lần thứ 2.
2. Nhà văn Pháp nổi tiếng Guy de Maupassant
Nhà văn Pháp nổi tiếng Guy de Maupassant lại có những trải nghiệm khá thân thiết với hồn ma bản sao của mình. Hồn ma này thậm chí còn kể chuyện cho nhà văn nghe.
Ông thừa nhận cuốn truyện ngắn kinh dị “Le Horla” được ông viết bắt đầu từ câu chuyện của hồn ma này. Tuy nhiên, cho dù thân thiết đến mấy, ông cũng không tránh khỏi cái chết ít lâu sau đó.
Từ đó, truyện ngắn “Le Horla” đã trở thành tác phẩm cuối cùng của ông.
3. Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832) là một đại thi hào văn học, chính trị gia nổi tiếng của Đức
Một ngày nọ, sau khi chia tay với một cô gái có tên Frederika, Goethe buồn bã cưỡi ngựa đi trên một con đường đi bộ. Bất chợt ông nhìn thấy một người bí ẩn đang cưỡi ngựa tiến về phía mình.
Người đó không ai khác chính là Goethe nhưng lại mang trang phục hoàn toàn khác. Hình ảnh này biến mất ngay sau đó và Goethe nhanh chóng quên về nó.
8 năm sau, Goethe lại cưỡi ngựa trên con đường đi bộ năm xưa theo hướng ngược lại (cũng để gặp lại Frederika). Và đó cũng là lúc ông nhận ra rằng mình đang mang trang phục y hệt của “người giống mình” mà ông đã thấy 8 năm trước
4. Catherine Đại đế
Catherine Đại đế là vị nữ hoàng đầy quyền lực và là một nhân vật nguy hiểm của Nga vào thế kỉ 18. Bà không hề sợ sệt trước những chuyện như việc nhìn thấy doppelganger của mình tiếp quản vương miện.
Truyện kể lại rằng, một đêm, nữ hoàng Catherine đang nằm nghỉ thì 2 cô hầu gái bảo rằng họ vừa mới trông thấy bà vào phòng thiết triều.
Bà đã đến điều tra sự việc ngay sau đó, và bắt gặp chính mình đang điềm tĩnh ngồi trên ngai vàng. Nữ hoàng ngay lập tức lệnh cho lính gác bắn “hồn ma” này.
Không ai nhắc đến gì đến chuyện doppelganger của nữ hoàng Catherine có bị ảnh hưởng bởi chuyện đó không; nhưng vị nữ hoàng này đã qua đời một thời gian không lâu sau đó.
5. Nữ hoàng Elizabeth I
Nữ hoàng Elizabeth I (trị vì Anh Quốc từ năm 1558-1603) nổi tiếng là một nữ quốc vương am tường, bình tĩnh và có uy tín. Bà là người chẳng bao giờ muốn dính líu với những hiện tượng siêu nhiên.
Tuy nhiên, Nữ hoàng Elizabeth I đã nhìn thấy doppelganger của mình nằm bất động trên giường y hệt một thi hài.
Và điều này đã trở thành một nổi ám ảnh lớn vì nó mang đến dấu hiệu của tử thần. Nữ hoàng Elizabeth I đã mất không lâu sau khi nhìn thấy bản sao của mình.
Giải thích khoa học về hiện tượng bí ẩn này
Một hiện tượng tâm thần
Vậy niềm tin vào linh hồn song sinh đến từ đâu và liệu có bất kỳ sự thật nào trong đó?
Trong khi rất nhiều người ngày nay vẫn còn tin tưởng vào sự tồn tại của một bản thể sinh đôi, một số nhà khoa học cho rằng:
Hiện tượng này xảy ra do chấn thương hoặc sự kích thích vào các bộ phận nhất định của não bộ, từ đó gây ra các sai lệch trong khả năng nhận thức không gian.
Một số khác thì khách quan hơn cho rằng đa số chỉ là do các chứng rối loạn thần kinh trong đó có chứng rối loại đa nhân cách và tâm thần phân liệt
Hay một số cách lý giải khoa học cho rằng đây là kết quả của một ảo ảnh, ảo giác hoặc là vì chúng ta đang sống trong một thế giới song song mà trong đó tất cả mọi thứ trong thế giới này đều sẽ có bản sao trong các không gian khác.
Một số nhà nghiên cứu khoa học thần bí thì cho rằng ai cũng có một bóng ma của chính mình. Nhưng bạn sẽ không bao giờ được gặp vì điều này sẽ gây ra mất cân bằng trong tự nhiên.
Còn nếu điều đó xảy ra, định mệnh khiến bạn phải chết để cân bằng lại.
Mấy má ráng đọc đi hấy! Hơi nhiều chữ