Chương 1: Cuộc di cư
( Lời kể của Hải kể lại từ khi bé )
Tôi sinh ra và lớn lên ở mảnh Đất Thái Bình đầy anh dũng, một năm sau giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước, cha mẹ tôi khi đó mới vừa tròn đôi mươi, hai người về chung một nhà khi trong tay chỉ có được một cái phích nước làm của hồi môn từ nhà ông ngoại. Rồi lần lượt từng đứa chúng tôi ra đời, chị Thắm 1978, anh Thanh 1980 và tôi là út tôi tên là Hải 1982.
Cuối những năm 1989 với bản tính cần cù và chịu khó, cộng với lời động viên những gia đình có công với cách mạng rời quê hương đi vào trong miền trong đi xây dựng những vùng kinh tế mới, cha mẹ tôi xung phong đi đầu trong những ngày đầu vận động. Điểm đến của gia đình chúng tôi chính là một huyện nghèo nàn của tỉnh Gia Lai Kon Tum (Khi đó Gia Lai và KOn Tum chưa tách tỉnh), huyện này là huyện Sa Thầy. Khi cả năm người nhà chúng tôi đến đây thì nơi này còn rất là hoang sơ, những rừng cây bạt ngàn, những con suối rừng và những cơn mưa rùng chảy ầm ầm qua trông rất là kinh khủng, khi đó, nhà chúng tôi được phân công về xã Rờ cơi.
Khi gia đình tôi đến để nhận mảnh đất được phân công phát hoang và khai phá thì nơi này không có đường dân sinh, con đường đi vào xã bé tí teo, vừa đủ đạp xe đạp qua, xung quanh đều là bùn đất lầy lội và rừng chưa phát hoang rất là nhiều, nhà chúng tôi đi vào đến đó phải đi bộ rất là xa, mẹ tôi thì cõng anh Thanh, bố tôi thì vừa cõng tôi và vừa cõng đống quần áo của cả gia đình, còn chị Thắm thì cho chị đi bộ, vì khi đó chị cũng đã lớn rồi. Có một bác bên xã dẫn đường cho chúng tôi vào, bên xã phát cho gia đình chúng tôi ít mắm, muối và gạo, mảnh đất nhà tôi được nhận là một mảnh đất rất chi là rộng, tôi cũng chẳng biết nó rộng bao nhiêu mét, còn chiều dài thì mỏi chân mới hết đất, cuối khu đất nhà tôi chính là một cái vực, không sâu nhưng phía dưới có một con suối chảy qua, nếu không may xảy chân rơi xuống chắc cũng đi gặp ông bà mất.
Mảnh đất của nhà tôi chẳng có gì ngoài cỏ dại và cây gai. nhà cũng chẳng có, lều cũng không, bố mẹ tôi phải chăng tạm tấm bạt làm thành cái lều cho nhà em tôi ngủ đêm đầu tiên mới vào. Khung cảnh mới, đất mới, nước mới, tôi cứ khóc cả đêm không ngủ được bố tôi phải nạt.
— Ngủ đi con, không là ông ba bị ổng bắt đi đó, trong này nhiều rừng lắm ông ba bị nhiều lắm đó
Thời đó bọn con nít chúng tôi chỉ sợ mỗi ông ba bị, sau này lớn lên cũng chưa biết ông ba bị mặt mũi như nào, tôi thì rất là sợ ông ba bị nên khi nghe bố tôi nói tới ông ấy thì tôi im bặt. Đất owr đây ít người và còn đất độc, cộng với cái rét cắt da cắt thịt, cả nhà tôi chui rúc trong cái lều bằng bạt, tuy nhiên nó không thể che kín mọi ngóc ngách được, nửa đêm gió bắt đầu thôi mạnh, rít lên từng cơn qua kẽ lá, kêu lên những tiếng xào xạc rợn người. Tôi đang ngủ ngon bỗng bị giật mình tỉnh dậy, khi đó cũng chẳng biết mấy giờ nữa, tôi cứ nghe owr phía ngoài bạt như có người đang dùng tay cào cào vào tấm bạt vậy, nó cứ kêu lên loẹt xoẹt, loẹt xoẹt. Tôi cố gắng nhắm mắt vào ngủ nhưng tai tôi cứ nghe những tiếng xì xào như có người nói chuyện vậy. Tôi khẽ lay mẹ tôi.
— Mẹ ơi mẹ, mẹ dậy con nói cái này này
Mẹ tôi sau hai lần lay lay của tôi thì mở mắt ra nhìn tôi rồi nói khẽ.
— Sao vậy Hải sao con không ngủ đi, đê rim cho mẹ ngủ xíu, sang khuân đồ mẹ mệt quá, con lo mà ngủ đi không là sáng mai không dậy được bây giờ
Tôi nói khẽ bên tai mẹ tôi.
— Con nghe phía ngoài như có người nói chuyện đấy mẹ ạ, hay là có ai đi ăn trộm hả mẹ. Mẹ lắng tai thử xem có nghe thấy gì không nhá
Mẹ tôi cũng thử lắng tai xem điều tôi nói có thật không. Bà lắng tai một lúc, mặt mày nhăn nhó hình như không nghe được cái gì thì phải, một lúc sau mẹ tôi vỗ mông tôi một cái rồi nói khẽ.
— Lo mà ngủ đi, ăn nói linh tinh làm gì có ai ở đây, trong này toàn rừng rú không, nhà mình có năm người ở đây còn bên ngoài không có ai đâu. Thôi ngủ đi không mẹ đánh cho bây giờ.
nói rồi mẹ tôi lại nhắm mắt ngủ tiếp, còn tôi thì vẫn trằn trọc với những tiếng lạo xạo ở bên ngoài. Tôi nghe như có tiếng gọi. Đại loại
— “ đi chơi đi…đi chơi đi….
vì bây giờ gió lùa rất mạnh chó nên tấm bạt nó cũng kêu loạch xoạch, tôi không còn nghe thấy tiếng người nói nữa, rồi tôi thiếp đi lúc nào không hay, sáng ngày hôm sau tôi ngủ dậy với toàn thân nhức mỏi, cổ thì bị rát đi vì lạnh, anh chị tôi vẫn còn nằm ở bên cạnh, chỉ có bố mẹ tôi là không thấy đâu cả. Tôi nằm xuống tỉnh ngủ tiếp thì thấy anh Thanh cựa quậy rồi mở mắt ra, vừa thấy tôi anh Thanh nói.
— Ngủ được không cu em, trong này lạnh quá nhỉ, thôi dậy anh em mình đi khám phá xung quanh đây xem thế nào đi, đẻ anh gọi chị Thắm dậy luôn.
Nói rồi anh Thanh lay lay vai chị Thắm gọi.
— Chị chị, dậy dậy đi, sáng tới đỉnh nhà rồi kìa, bố mẹ đi làm hết rồi kìa.
Chị Thắm cũng dậy khi anh Thanh gọi, ba anh chị em chúng tôi chui ra khỏi cái lều bằng bạt, khung cảnh buổi sáng thật là yên bình, không như owr quê chúng tôi, mới sáng sớm mà gặp mùa hè thì có mà nắng nứt đầu ra, còn ở trong này thì ngược lại, không biết bây giờ là mấy giờ nhưng khi chúng tôi ra ngoài nhìn thì sương mù đang còn bay lởn vởn trước mặt, ánh nắng len lỏi chiếu xuyên qua chỗ được chỗ mất. Nhìn quanh không thấy bố mẹ chúng tôi đâu cả, anh Thanh gọi lớn.
— Bố ơi, mẹ ơi, bố mẹ đi đâu rồi.
Sau hai lần gọi thì từ phía cuối mảnh đất có tiếng đáp lại.
— Ơi bố mẹ đây, bố mẹ ở dưới này này, mấy đứa ở yên trên đấy, bố mẹ chặt mấy cái cây rồi bố mẹ lên ngay.
đó là tiếng của mẹ tôi, hóa ra bố mẹ dậy từ sớm đi chặt cây làm nhà, giờ chúng tôi mới để ý đống cây rừng chất một đống cách lều một đoạn, ở đó có một khoảng đất nhỏ đã được dọn dẹp sạch sẽ cả rồi, tôi nghĩ đó là cái móng nhà của chúng tôi. Một lúc lâu sau thì bố mẹ tôi đi từ dưới về, trên vai mỗi người vác theo một bó cây rừng to, vứt cái bịch xuống đất bố tôi nói.
— Ba đứa đói chưa, để mẹ nấu cơm cho mấy đứa ăn nha, bố đi đóng mấy cái cọc làm cái nhà ở tạm đã, chứ nằm lều bạt tối qua lạnh quá.
Dặn dò mấy anh chị em chúng tôi xong thì bố đi lại chỗ cái nền nhà, lấy ra những cây gỗ lớn làm cọc nhà, mẹ tôi thì nấu cơm, nhặt được một ít rau sam rừng rồi luộc lên, có một ít cá khô bố mẹ đem theo từ nhà vào nữ, ba anh em chúng tôi mỗi đứa được một bát cơm, một con cá khô, mỗi đứa một góc mà ăn, thời đó để có cơm ăn no thì cũng là một khó khăn, tôi con nhớ ở Thái Bình, nhà cũ của tôi, bên cạnh nhà tôi có nhà chú Lại, nhà chú có sáu đứa con lận, cứ tới bữa ăn là mấy đứa giành nhau ăn cho đến khi cái nồi không còn xót lại một hạt cơm nào mới thôi, mà lúc nào chúng cũng đói, nhà chú Lài quanh năm phải đi xin gạo từ chính quyền.
Anh chị em chúng tôi ăn một cái là xong, chúng tôi rủ nhau đi khám phá xem khu đất của chúng tôi dài và rộng như thế nào, anh Thanh hỏi mẹ tôi
— Mẹ ơi đất nhà mình dài tới đâu vậy.
Mẹ tôi đang lúi cúi nấu cái gì đó, ngẩng đầu nhìn lên rồi chỉ tay về phía xa cho chúng tôi thấy tồi nói
— Kia kìa các con, đất nhà mình từ cái cây lớn đó kéo dài về cái cây phía kia, còn chiều dài thì khi nào tới con suối thì hết.
Mẹ tôi nói xong thì ngồi xuống tiếp, ba anh chị em chúng tôi kéo nhau ù chạy về phía sau, tôi lót tót chạy theo anh và chị, mảnh đất này xung quanh toàn là cây dại và cỏ tranh rất là nhiều ( cỏ tranh này dùng để lợp nhà). Chạy được một đoạn tôi bắt đầu để ý có mấy cái gò mối khá to nổi cộm lên khỏi mặt đất đập vào mắt tôi, tôi hỏi anh Thanh.
— Anh ơi mấy cái này là cái gì vậy anh, có phải cái gò mối như ở ngoài quê mình không anh nhỉ.
Anh Thanh cũng không biết nên lại gần xem, nhìn thoáng qua như một cái ụ mối thật vì nó gồ ghề và có những cái lỗ nhỏ li ti. xem xét chán chê chúng tôi bỏ qua những cái ụ mối đó, tiếp tục chạy về phía cuối mảnh đất, chạy mãi, chạy mãi, cuối cùng cũng đến con suối mà mẹ tôi nói. Từ trên nhìn xuống cũng khá là cao, áng chừng phải năm mét có khi, từ chỗ bọn tôi nhìn xuống. Trên mép còn có mấy tảng đá to, bằng phẳng, ba anh chị em chúng tôi ngồi ở đó chơi một lúc thì có tiếng gọi của mẹ từ trên vọng xuống.
— Ba đứa ơi lên đây mẹ nhờ cái nào, nhanh lên.
chúng tôi rời khỏi tảng đá đó đi lên trên kia với mẹ, hóa ra mẹ nhờ chúng tôi đi cắt cỏ tranh cho bố tôi lợp nhà. Căn nhà bố tôi làm khá là nhanh, dựng bốn có cọc chống, cột cây ngang, cây dọc, phía trên mái thì đằng trước cao hơn đằng sau một khoảng cho nước mưa rơi về phía sau. Tôi thấy bố tôi dùng dây thép buộc lại những cây cột cho chắc, mẹ tôi thì đang đan mấy tấm tranh để lợp mái. Bố tôi nhẹ nhàng trèo lên trên mái nhà, mẹ tôi đan được bốn tấm tranh lợp mái, bà đưa lên cho bố tôi rồi quay qua nói với chúng tôi.
— Ba đứa lấy mấy cái liềm này cắt cây tranh cho mẹ nha, mẹ đan tranh để đưa cho bố lợp nhà cho xong tối còn có chỗ mà ngủ. Anh chị tôi lớn nên làm nhanh còn tôi chỉ là thằng bé tám tuổi nên chỉ lóng ngóng cho có lệ mà thôi
Ba anh chị em chúng tôi cũng quá quen thuộc với việc cắt này, ở quê khi vào mùa lúa chín thì chúng tôi cũng có ra ngoài đồng giúp bố mẹ được phần nào thì đỡ phần đó. Ba chúng tôi bắt đầu cắt tranh, mẹ thì ngồi đan những tấm tranh bằng ba cây tre kẹp một đầu cây tranh lại. Thời gian không biết trôi qua bao lâu, chúng tôi mỏi hết cả tay chân thì mới nghe tiếng bố mẹ gọi.
— Nghỉ tay ăn cơm đi mấy đứa ơi.
Chỉ nghe có thế ba chúng tôi ném liềm tại chỗ chạy lại cái nền nhà mới, ở đó mẹ đã dùng mấy tấm tranh đan xong chải ra đất, dọn cơm lên đó ngồi ăn, bữa cơm cũng chẳng có gì ngoài cá khô và canh rau sam rừng, nhưng chúng tôi làm nãy giờ nên rất đói, ai cũng thi nhau ăn xem ai ăn nhanh, và điều tất nhiên là anh Thanh lúc nào cũng thắng rồi, chị Thắm là con gái nên ăn uống rất từ tốn, còn tôi thì và cơm không kịp anh Thanh. Sau bữa cơm, mẹ tôi dặn
— Ba đứa nằm ngủ đi, bố mẹ lợp xong mái rồi, giờ làm mấy cái bức tường nữa là xong, tranh đủ rồi không cần cắt nữa đâu.
Tôi thì không hay ngủ như vậy nên thấy anh chị nằm xuống rồi thì tôi ngồi dậy, tôi đi loanh quanh khu đất cạnh cái nhà mới của tôi, không biết thế nào ánh mắt của tôi lại đổ dồn về mấy cái ụ mối lúc sang bắt gặp, tôi lại chạy về phía đó, trên tay cầm theo cái que để chọc ổ mối cho vui, tôi chơi ở đó đến khi có tiếng mẹ quát.
— Thằng Hải sao không chịu ngủ đi, muốn ăn đòn phải không mà xuống đây nghịch đất vậy.
Mẹ tôi chẳng biết từ lúc nào đã đứng cách tôi một đoạn, trên tay còn cầm theo một cái roi cắp sau lưng nữa, tôi ấp úng nói.
— Con không buồn ngủ nên con xuống đây chơi, mẹ đừng có đánh con mà.
Mẹ tôi mỉm cười không nói gì, ngồi xuống ôm tôi vào lòng rồi hỏi.
— hải của mẹ có ngoan không, có đái dầm không, lần sau không nghịch nghe chưa mẹ đánh đòn đấy.
Mẹ tôi ở quê khi chưa vào trong này thì cũng thường nựng tôi như vậy, chỉ có bố tôi là chẳng bao giờ thấy ông nựng mấy anh chị em chúng tôi cả. Tôi hỏi mẹ.
–Mẹ ơi nhà làm sắp xong chưa, tối nay ngủ trong nhà cho ấm, tối qua nằm lều con lạnh lắm mẹ ạ
Mẹ tôi nói
— Bố con đang làm cái cửa đó, nhà xong rồi, tối nay Hải của mẹ có chỗ ngủ mới rồi.
Tôi reo lên.
— A vui quá tối nay có nhà để ngủ rồi, thôi con lên kêu anh chị đậy chơi đây.
Nói rồi tui chui ra khỏi lòng mẹ rồi chạy lên trên nhà trên. Trong căn nhà mới dựng lên, tôi chạy ù vào trong nhà, căn nhà bằng lá mát rượi, anh chị tôi đang ngồi ở bên trong dọn dẹp lại, tôi chạy vào chị Thắm nói.
— Thằng Hải đi tắm đi, mẹ đang nấu cơm, hôm nay ăn cơm sớm, đừng có chạy linh tinh nữa nghe chưa
Trời chiều dần buông, những ánh mặt trời cuối cùng chỉ còn lại vài tia nắng nhỏ len lỏi qua những tán lá rừng chiếu xuống. Nhà tôi chưa có giếng cho nên mẹ tôi lấy mấy cái xô đựng nước, lấy nước từ dưới suối lên, xa quá không xách lên trên nhà mà đặt ngay trên mấy hòn đá lúc sáng chị em chúng tôi đứng, tôi cầm cái ca múc nước bằng nhựa múc nước dội vào người, đúng là nước rừng có khác mới vừa tắt nắng mà đã lạnh ngắt. Tôi lạnh run lên, trời bắt đầu nhá nhem, gió lạnh thổi qua, tôi dội thêm hai ca nước nữa thì định quay đầu về bỗng tôi thấy có một đứa bé lạ mặt đứng cách đó không xa đang nhìn tôi tắm, tôi giật mình hỏi.
— Ê mày là đứa nào mà qua đất nhà tao, đứng đó nhìn cái gì đó, tối rồi không về nhà à, nhà mày ở đâu, sao cả ngày nay tao không thấy mày.
Thằng kia cỡ trạc tuổi tôi, nghe tôi hỏi thì nó nhìn lại tôi rồi nói.
— Nhà tao ở bên kia kìa, cách đây mấy mảng rừng cơ, tao nghe có nhà mới chuyển đến nên chạy qua xem, ban ngày tao đi phụ bố mẹ tao đi làm. Tao tên là A Lu.
Tôi ngạc nhiên với cái tên của nó nên tôi hỏi lại.
— Uả sao lại tên là A Lu, tao tên Hải
Thằng kia trả lời
— À tao là người dân tộc ê đê, người dân tộc thì họ sẽ khác người kinh chúng mày. Mà tao còn có mấy đứa em họ nữa kìa.
Nói rồi nó quay về phía cái bụi cây phía xa xa rồi nó đưa tay lên vậy, từ trong đó đi ra thêm ba đứa nữa một đứa con gái và hai thằng con trai cũng trạc tuổi tôi. Tôi hỏi
— Thế nhà chúng mày ở xa vậy mà qua đây về tối bố mẹ có la không.
Thằng A Lu trả lời
— Không bố mẹ tao đi làm rẫy có khi ở lại rừng buổi tối không về nữa, chúng tao chỉ có mấy anh em chơi với nhau mà thôi.
Tôi đang định nói thêm thì từ xa có tiếng mẹ tôi, mẹ tôi đang cầm theo cây den pin rọi xuống gọi to
— Thằng Hải đâu rồi tắm gì mà lâu vậy con, lên nhanh không lạnh bệnh bây giờ. Nhanh lên để cho anh Thanh và chị Thắm tắm nào.
Tôi định quay qua chào tạm biệt bọn kia để về thì chẳng thấy bọn nó đâu cả, tôi đưa tay lên kề miệng gọi nhỏ.
— A Lu ơi, chúng mày đi đâu rồi. Thôi tao về ăn cơm nha, hôm sau gặp lại sau nha
Vừa lúc đó mẹ tôi dẫn anh Thanh và chị Thắm xuống, mẹ tôi nghe tôi nói nhỏ nên hỏi lại tôi.
–Con nói chuyện với ai đó Hải. Sao không tắm nhanh mà về ăn cơm, lạnh lắm rồi.
Tôi nghe mẹ hỏi thì nói lại.
— Mẹ ơi lúc nãy có mấy bạn qua đây chơi nên con đứng nói chuyện với bạn chút.
Mẹ tôi nghe tôi nói có người thì hỏi lại.
— Con nói cái gì vậy Hải khu này chỉ mới có gia đình mình thôi mà, ở đây xa lắm có một nhà nữa, nhưng xa lắm làm sao mà bạn tới đây được.
Tôi cũng không biết trả lời thế nào nên tôi lững thững đi lên trên nhà. Vừa đi vừa nghĩ trong lòng không biết bọn A Lu đi đường nào mà nhanh vậy không biết. Tôi cứ đi vừa thắc mắc đến khi về đến nhà thì thôi không nghĩ nữa. Anh chị tôi một lúc sau tắm thì mẹ tôi đứa về. Mẹ tôi có đặt một mâm cúng nhà ngay giữa nhà, phía trên cao bố tôi có làm thêm một cái bàn thờ nhỏ, hương đang được đốt trên đó, không biết mẹ tôi mua được con gà ở đâu mà tôi thấy đang thắp hương, hương đang cháy được một nửa. Mẹ tôi dặn mấy anh chị em chúng tôi.
— Mấy đứa đợi tí tàn hương rồi mẹ chặt thịt gà cho ăn.
Thuở ấy đối với chúng tôi cả năm trời chỉ được một vài miếng thịt gà khi lễ tết về, chứ ngày bình thường ngay cả cái lông gà cũng không thấy nói chi là được ăn thịt gà. Chúng tôi ba anh chị em quây quần bên cái bếp nhỏ mẹ mới dựng lên bằng ba viên đá đốt ở góc nhà, xung quanh còn chắn thêm mấy cục đá to cho khỏi cháy nhà. Được một lúc thì bô tôi đi tắm hay đi đâu về, thấy hương trên bàn thờ đã tàn bố tôi nói.
— Thôi mấy đứa dọn cơm lên đi, bố chặt thịt gà cho mấy đứa ăn nào.
Ba anh chị em chúng tôi reo lên vui vẻ, chạy nhanh đi dọn mâm và bát lên, cả nhà lại quây quần bên mâm cơm đạm bạc, bố tôi hôm nay làm thêm vài ly rượu. Trong bữa ăn bố tôi dặn ba chị em chúng tôi.
— Nhà mình mới vào trong này, lạ đất, lạ nước, lạ người, các con chơi xung quanh nhà thôi, không được đi xa chơi nghe chưa, phía dưới cuối đất nhà mình có cái suối sâu, mấy đứa không được loanh quanh chơi ở đó mà rơi xuống bố mẹ không biết tìm chỗ nào nghe chưa.
Ba anh chị em chúng tôi đang cắm cúi ăn thịt gà nên nghe lời dặn của bố tôi câu được câu mất, nhưng cũng cố gắng gật đầu và vâng dạ liên tục. Sau khi ăn cơm xong bố mẹ tôi ngồi ở nền nhà nói chuyện, chị Thắm đi ra sau rửa bát, ngoài khoảng đất bố tôi dọn sạch sẽ trước nhà để có khoảng sân cho bọn tôi chơi. Lúc này tôi mới gọi anh Thanh lại nói nhỏ.
— Anh Thanh, Anh Thanh, lại em nói nhỏ chuyện này này.
Anh Thanh đi lại hỏi.
— Nói cái gì, lại tính phá cái gì à.
Tôi trả lời
— Không có, em có phá cái gì đâu anh, lúc chiều tối em đi tắm có gặp mấy đứa người dân tộc, tên là A Lu, còn ba đứa kia chưa kịp biết tên thì mẹ dẫn anh, chị xuống tắm nên bọn chúng đi mất rồi, từ mai mình có bạn chơi rồi hihi.
Anh Thanh nhìn tôi rồi hỏi lại.
— Trong này có người á, sao tao nghe bố mẹ nói nhà mình ở trong này là xa nhất rồi, muốn có người phải đi bộ ra ngoài xa cách đây mấy cái mảng rừng mà.
Tôi nói.
— Em không biết, thấy chúng nó nói nhà chúng nó ở cách đây mấy mảng rừng đi vào phía trong kia kìa. Để mai em xem coi mấy đứa nó có tới nữa không rồi em kêu anh nha, em không nói láo đâu.
Tôi nói chuyện với anh Thanh một lúc nữa thì mẹ kêu mấy anh chị em chúng tôi vào nhà, cho mỗi đứa một quả cam to. Ở trong này không có cái gì chơi nên tối bố tôi đốt một đống lửa to bằng cây rừng, phủ thêm lá vào cho ra khói để xua tan bớt sương mù khỏi lạnh và đuổi bớt muỗi đi. Không biết đã mấy giờ mẹ tôi gọi ba anh chị em tôi vào nhà đi ngủ. Bố tôi làm cái cánh cửa nhà bằng lá luôn. Hôm nay có nhà nên anh chị em tôi được bố đóng cho cái giường, nói là giường cho oai chứ bố tôi dùng mấy cái cây rừng, cột vào trong mấy cây cột chính của nhà rồi trải ít cành cây lên, sau đó lót ít lá tranh vào nằm cho êm, phía trên mẹ tôi chải một chiếc chiếu nữa thế là êm, mẹ tôi đưa cho ba anh chị em chúng tôi một cái chăn bông nửa, tối nay không lo lạnh rồi. Bố mẹ tôi thì nằm ở phía trong, ngăn cách giữa chúng tôi bằng một bức tường bằng lá cây ngăn lại.
Ngày hôm nay cắt cỏ tranh mệt với trưa ngủ ít nên chúng tôi nhanh chóng chìm vào giấc ngủ say. Nữa đêm hôm đấy, đang ngủ ngon bỗng nhiên tôi đau bụng dữ dội, tôi nghĩ ngay đến chuyện khi tối có ăn mấy quả ổi xanh anh Thanh hái ở gần dưới suối. Dưới đó chúng tôi phát hiện ra một cây ổi nhỏ. Tôi lồm cồm ngồi dậy, lay lay anh Thanh vì tôi nằm trong cùng rồi đến anh Thanh, còn chị Thắm nằm ngoài cùng
— Anh Thanh ơi, anh Thanh dậy dẫn em đi ị cái, em đau bụng quá.
Gọi mãi anh Thanh chỉ ứ hự mấy cái rồi ngủ tiếp, bụng tôi thì bắt đầu réo lên sùng sục. Tôi bò qua người anh Thanh với chị Thắm rồi nhảy xuống đất, xỏ vội đôi dép vào rồi tôi lay lay tay chị Thắm.
— Chị Thắm ơi, chị Thắm, em đau bụng quá dậy dẫn em đi với.
Gọi mãi chị Thắm cũng như anh Thanh đang say giấc nồng nên chẳng tỉnh dậy, tôi định lại gọi bố mẹ thì nghe tiếng gáy của bố to quá, tôi nghĩ có gọi cũng không dậy nên thôi vậy. Tôi lần mò lấy cây đèn pin để ở đầu giường rồi lại mở cái cây gậy bố tôi dùng để chặn cửa, lấy cái áo gió của mẹ tôi khoác vào rồi bật đèn pin ra ngoài. Ở ngoài này cái đống lửa khi tối bố tôi đốt vẫn còn cháy, ánh lửa lập lòe, sương mù phủ kín bay là đà, tôi rọi đèn pin chạy về phía sau nhà một đoạn hướng về phía dưới con suối, ban đêm chỉ có mỗi ánh đèn pin của tôi nhỏ xíu, len lỏi giữa núi rừng bạt ngàn, từng trận gió thổi qua tôi rùng hết cả người vì lạnh.
Vội cởi cái khuy quần ra tôi vừa ngồi xuống thì những tiếng bom giật bom rơi vang lên xả được cái bụng xong đúng là nhẹ người ra hẳn, tôi đang miên man theo dòng cảm xúc thì bỗng có một cục đá ném lại trước mặt tôi, tôi giật mình một cái, cầm đèn pin quay người ra sau, ở cách tôi mấy mét tôi thấy rõ thằng A Lu và ba đứa em nó đang cầm đuốc đứng ở đó, đang mỉm cười nhìn về ohias tôi, tôi giật mình kêu lên.
— Úi dời ơi, làm gì mà nửa đêm rồi còn đứng ở đây a Lu, sao đêm rồi tụi mày không về nhà à.
Mấy đứa đứng nhìn tôi rồi thằng A Lu nói.
— Chúng tao hay đi rừng ban đêm kiếm chim, sáng về có thịt chim ăn, ban ngày ở nhà ngủ không sao hết.
Thằng A Lu nói rồi con đưa lên cho tôi thấy tay nó đang sách theo mấy con chim rất to và béo ra phía trước cây đuốc cho tôi xem. Tôi thấy thế liền nói.
— Ôi thích thế, chúng mày bắt chỗ nào cho tao theo với, tao bắt mấy con về cho bố mẹ tao làm thịt.
Mấy đứa kia nhìn tôi rồi thằng A Lu nói.
— Được thôi, bắt ở gần đây thôi, mày đi theo bọn tao, bọn tao dẫn mày đi bắt.
Bốn đứa nó quay đầu đi về phía dưới suối, tôi cũng cầm đèn pin đi theo sau, nhưng mà tôi có cảm giác một cái gì đó lạ lắm, vì tôi không nghe tiếng bước chân của mấy đứa đó, tại vì dưới chân tôi cỏ dại rất nhiều và ướt nên khi bước đi nghe tiếng chân cọ vào cỏ nghe lạo xạo thành tiếng. Mà có thắc mắc tôi cũng chẳng nói ra vì bọn nó đi nhanh quá, mãi suy nghĩ mà tôi bị bỏ lại một đoạn.
Đi một lúc thì bọn nó dẫn tôi đến mấy cái ụ mối gần suối, cái chỗ mà hôm đầu tiên tôi và anh Thanh mới tới phát hiện ra đó, bọn A Lu cầm đuốc đi xung quanh mấy bụi cỏ chỗ ụ mối, bỗng thằng A Lu kêu tôi lại.
— Ê …ê Hải lại đây tao bắt được một con rồi này.
Tôi chạy lại, đúng là thằng A Lu lôi ra một con chim cút to từ trong bụi cỏ sát u mối ra, tôi thấy thế thì vui quá, rọi đèn pin xung quanh ụ mối tìm, tôi tìm mãi chẳng được con nào, bỗng nhiên cơn buồn ngủ ập đến, bọn A Lu thì vẫn cầm đuốc soi, tôi nói.
— Thôi tao về đi ngủ đây, tao buồn ngủ quá rồi, tạm biệt chúng mày nha.
Thằng A Lu nói.
— Đợi tao nướng chim ăn rồi về, ăn thử xem có ngon không.
Thấy bọn nó nói vậy tôi cũng không đành đi về nên ngồi lại, vừa ham chơi vừa muốn ăn xem thế nào, ngồi mãi cuối cùng cũng chín, thằng A Lu và mấy đứa kia nướng năm con, cho mỗi đứa một con. Tôi cầm con chim cút nướng trên tay, đưa lên mũi hít hà, mùi thơm nức mũi, nhìn con chim béo ngậy mà nước miếng ứa ra, tôi ăn lấy ăn để, tôi để ý thấy mấy đứa em của A Lư ăn rất chi là từ tốn, cơn buồn ngủ của tôi lại trở lại khi tôi ăn hết con chim, lần này tôi đứng dậy nói.
— Thôi tao cảm ơn chúng mày nha, khuya rồi tao đi về ngủ đã, sáng mai còn dậy đi làm việc nữa, chúng mày về nhà sau nha.
Tôi chưa kịp đợi bọn nó lên tiếng thì cầm đèn pin chạy về phía nhà của tôi, phía sau còn vọng lại tiếng của thằng A Lu
— Ê đừng nói với ai về chuyện gặp bọn tao nha, không là bọn tao không chơi với mày nữa đâu.
Tôi đưa tay lên vẫy vẫy mấy cái rồi .ở cửa đi vào nhà, khép cánh cửa lại, tôi đạp đạp hai chân vào nhau cho đất rơi ra khỏi chân, rồi chồm qua người anh Thanh và chị Thắm chui vào trong, trùm trăn lại làm một giấc đến sáng. Phía sau lưng tôi, bốn đưa A Lu và mấy cây đuốc tự nhiên vụt tắt rồi màn đêm bao trùm lấy mọi ngóc ngách
Sáng ngày hôm sau khi tôi còn đang say giấc nồng thì nghe tiếng quát của mẹ tôi bên tai.
— Thằng Hải dậy đi xem nào, con làm gì mà người ngợm toàn là đất không thế này, tối ngủ té xuống đất hay sao. Mà cái miệng con sao dính toàn là đất thế kia, Hải con làm gì vậy, tối qua con đi đâu.
Mẹ tôi nhìn thấy miệng tôi có dính đất, và dép có dính đất nên hỏi, mà tôi cũng đang thắc mắc tại sao tối qua tôi ăn thịt chim nướng mà giờ mẹ tôi lại nói miệng tôi dính đất, tôi không dám nói tối đi bắt chim với bọn A Lu, tôi nói dối qua việc đau bụng.
— Tối qua con ăn ổi xanh nên đau bụng, con gọi mãi anh chị không đưa con đi nên tự con đi một mình, chắc lúc tối con vấp phải gốc cây nên con ngã đó mẹ ạ.
Mẹ tôi kéo tôi xuống khỏi giường rồi nói.
— Đâu đâu lại mẹ xem người có bị làm sao không nào.
Mẹ tôi kéo tôi lại gần, kéo áo, kéo quần tôi lên xem có bị chảy máu chỗ nào không, thấy chỗ nào bẩn thì phủi cho tôi. Thời đó nghèo không có quần áo mặc cho nên quần áo của tôi là do anh Thanh để lại, bây giờ nó cũng chằng chịt mấy miếng vá, mẹ tôi vừa xem người tôi vừa nói.
— Quần lại rách mấy lỗ rồi Hải này, ráng mặc ít bữa nữa bên xã cho tiền mẹ mua quần áo mới cho mấy đứa nghe.
Tôi vui mừng nhảy cẫng lên hỏi lại mẹ.
— Thật hả mẹ, thật hả mẹ, mẹ nhớ nha, lâu lắm rồi con chưa có quần áo mới.
Mẹ tôi gật gật đầu rồi nói tôi.
— Thôi ra ăn sáng đi, mẹ nấu mấy củ khoai lang lên rồi đấy, hôm nay bố mấy đứa đi ra xã nhận cây với phân về bắt đầu trồng, mấy đứa chơi loanh quanh ở đây để mẹ đi đào hố nha.